ΠΟΛΛΑΠΛΗ ΣΚΛΗΡΥΝΣΗ
Πρόκειται για μία χρόνια, φλεγμονώδη, απομυελινωτική πάθηση που προσβάλλει κύρια τη μυελίνη των κυττάρων, αλλά και τους άξονες των νευρώνων της λευκής ουσίας του εγκεφάλου και του νωτιαίου μυελού. Αφορά συνήθως γενετικά ευάλωτα άτομα, στα οποία ποικίλοι περιβαλλοντικοί παράγοντες ενεργοποιούν αυτοάνοσους παθογενετικούς μηχανισμούς. Εξαιτίας της τάσης της να προσβάλλει νεαρά ενήλικα άτομα και της ποικιλομορφίας των κλινικών της εκδηλώσεων κατέχει εξέχουσα θέση στη Νευρολογία. Οι επιπλοκές της αφορούν πολλαπλά συστήµατα και χρήζουν ειδικής θεραπείας και αναπροσαρμογών στις καθημερινές δραστηριότητες των πασχόντων.
Η σκλήρυνση κατά πλάκας προσβάλλει κυρίως τις γυναίκες (1,4-3,1:1), με συχνότερη ηλικία έναρξης τη νεαρή ενήλικη, 20-40 ετών, ενώ η συχνότητα εμφάνισής της αυξάνεται με την αύξηση του γεωγραφικού πλάτους. Χαρακτηριστικό της νόσου είναι η απουσία αυστηρά ορισμένης κλινικής εικόνας. Πλειάδα εκδηλώσεων είναι δυνατόν να εμφανισθεί σε άλλοτε άλλο χρονικό διάστημα, με σαφή ή όχι αντικειμενικά ευρήματα από τους οφθαλμούς, την παρεγκεφαλίδα, την κίνηση, την αισθητικότητα, την ουροδόχο κύστη κ.ά. Η σημειολογία είναι πολυεστιακή και διάσπαρτη, με πορεία εξάρσεων και υφέσεων και σπανιότερα με προϊούσα εξέλιξη. Η διάρκεια των εξάρσεων κυμαίνεται από 48 ώρες μέχρι ημέρες ή ακόμα και εβδομάδες, με μεσοδιαστήματα ύφεσης εξίσου ακαθόριστης διάρκειας. Τα επεισόδια των εξάρσεων δυνατόν να καταλείπουν σε κάποιες περιπτώσεις νευρολογικά υπολειμματικά σημεία, η συσσώρευση των οποίων οδηγεί προϊόντος του χρόνου στην εκδήλωση φυσικής αναπηρίας.
Η διάγνωση επιβεβαιώνεται κυρίως με την εξέταση του εγκεφαλονωτιαίου υγρού, τη μαγνητική τομογραφία του εγκεφάλου και του νωτιαίου μυελού. Πολύ σημαντική είναι η παρακολούθηση της κλινικής πορείας της νόσου με ειδικές κλίμακες και η επιλογή της κατάλληλης θεραπείας για την αντιμετώπιση των συμπτωμάτων και πιθανά την ανοσορρύθμιση. Η έγκαιρη διάγνωση και η σωστή προσέγγιση της πολλαπλής σκλήρυνσης καθιστά πλέον δυνατή την απρόσκοπτη συνέχιση των καθημερινών δραστηριοτήτων του ατόμου.
Η σκλήρυνση κατά πλάκας προσβάλλει κυρίως τις γυναίκες (1,4-3,1:1), με συχνότερη ηλικία έναρξης τη νεαρή ενήλικη, 20-40 ετών, ενώ η συχνότητα εμφάνισής της αυξάνεται με την αύξηση του γεωγραφικού πλάτους. Χαρακτηριστικό της νόσου είναι η απουσία αυστηρά ορισμένης κλινικής εικόνας. Πλειάδα εκδηλώσεων είναι δυνατόν να εμφανισθεί σε άλλοτε άλλο χρονικό διάστημα, με σαφή ή όχι αντικειμενικά ευρήματα από τους οφθαλμούς, την παρεγκεφαλίδα, την κίνηση, την αισθητικότητα, την ουροδόχο κύστη κ.ά. Η σημειολογία είναι πολυεστιακή και διάσπαρτη, με πορεία εξάρσεων και υφέσεων και σπανιότερα με προϊούσα εξέλιξη. Η διάρκεια των εξάρσεων κυμαίνεται από 48 ώρες μέχρι ημέρες ή ακόμα και εβδομάδες, με μεσοδιαστήματα ύφεσης εξίσου ακαθόριστης διάρκειας. Τα επεισόδια των εξάρσεων δυνατόν να καταλείπουν σε κάποιες περιπτώσεις νευρολογικά υπολειμματικά σημεία, η συσσώρευση των οποίων οδηγεί προϊόντος του χρόνου στην εκδήλωση φυσικής αναπηρίας.
Η διάγνωση επιβεβαιώνεται κυρίως με την εξέταση του εγκεφαλονωτιαίου υγρού, τη μαγνητική τομογραφία του εγκεφάλου και του νωτιαίου μυελού. Πολύ σημαντική είναι η παρακολούθηση της κλινικής πορείας της νόσου με ειδικές κλίμακες και η επιλογή της κατάλληλης θεραπείας για την αντιμετώπιση των συμπτωμάτων και πιθανά την ανοσορρύθμιση. Η έγκαιρη διάγνωση και η σωστή προσέγγιση της πολλαπλής σκλήρυνσης καθιστά πλέον δυνατή την απρόσκοπτη συνέχιση των καθημερινών δραστηριοτήτων του ατόμου.